Türk Havacılık Uzay Sanayii Şirketi’nde tasarım mühendisi olarak görev yapan müvekkilimizin güvenlik soruşturması neticesinde kişi güvenlik belgesinin verilmemesi nedeniyle Yayla Avukatlık Bürosu İdari Dava Avukatları olarak tarafımızca idari işlem hukuka aykırı olduğu için iptal davası açılmıştır. Söz konusu olayda müvekkilimizin FETÖ/PDY Soruşturması geçirmesi ve takipsizlik kararı alması güvenlik soruşturmasında kişi güvenlik belgesi verilmesi için olumsuz olarak değerlendirilmiştir. Ankara 7. İdare Mahkemesi ise aşağıdaki kararla söz konusu Milli Savunma Bakanlığı işlemini iptal etmiştir.
Kişi güvenlik belgesi verilmemesi işleminin iptali örnek mahkeme kararı
T.C. ANKARA 7. İDARE MAHKEMESİ
DAVACI :
VEKİLİ : AV. TALHA YAYLA
DAVALI : MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI -UETS[35849-79488-83501]
VEKİLİ :
DAVANIN ÖZETİ : Türk Havacılık Uzay Sanayii Şirketi’nde tasarım mühendisi olarak görev yapan davacı tarafından, kişi güvenlik belgesi düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin; anılan belgeyi almasına engel teşkil edecek herhangi bir durumun söz konusu olmadığı, gizlilik dereceli birimde çalışabilecekken belge verilmemesi nedeniyle bu haktan yararlanamadığı, hukuka aykırı olduğu iddiaları ile iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Dava konusu işlemin takdir hakkı kapsamında milli güvenlik saiki ile alındığı, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırı bir yön bulunmadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Ankara 7. İdare Mahkemesi’nce, dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; Türk Havacılık Uzay Sanayii Şirketi’nde tasarım mühendisi olarak görev yapan davacı tarafından, kişi güvenlik belgesi düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
5202 sayılı Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3/d maddesinde; “Bilmesi gereken kişi; gizlilik dereceli bir bilgiyi, belgeyi, projeyi veya malzemeyi, ancak görevi gereği öğrenme ve kullanma sorumluluğu bulunan ve gerekli gizlilik derecesini haiz “Kişi Güvenlik Belgesi”ne sahip kişi”, 3/e maddesinde ise; “Kişi Güvenlik Belgesi; gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzemeye nüfuz edebilmeyi veya bunların bulunduğu yer ve tesislere giriş iznini sağlayan belge” olarak tanımlanmıştır.
Anılan Kanun’a dayanılarak çıkarılan ve 04/06/2010 tarihli ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Savunma Sanayii Güvenliği Yönetmeliği’nin “Amaç” başlıklı 1. maddesinde; “Bu Yönetmeliğin amacı, savunma sanayii kapsamında yapılan andlaşmalarda yer verilen ve doğrudan satın alma, müşterek proje programlarına katılım, teşvik veya yatırım yolu ile tedarik edilecek veya savunma sanayii, teknoloji ve teçhizatı sahasında araştırma, geliştirme, imalat ve montaj yapan gerçek ve tüzel kişilerle bu konularda çalışan şahıslara ait her türlü gizlilik dereceli bilgi, belge, proje, malzeme ve hizmetlerin ve bunlarla ilgili yerlerin güvenliğinin ve korunmasının sağlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.” şeklinde belirtilmiş, Kişi Güvenlik Belgesinin düzenlenmesine ilişkin esasları düzenleyen “Kişi güvenlik belgesi işlemleri” başlıklı 19. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; “Kuruluşlar tarafından Kişi Güvenlik Belgesi talep edilen personel için, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamının talebi üzerine, mevzuata uygun olarak Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yaptırılır. Sonuç, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına bildirilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucu uygun olanlar ile hakkında olumsuzluk bulunan personel için Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilip edilmeyeceğine ilişkin hukuki mütalaa sonrası uygun bulunan kişilere, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından istenilen gizlilik derecesinde, en fazla 5 yıl süreyle geçerli Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Belirtilen düzenlemelere dayanılarak çıkarılan Savunma Sanayii Güvenliği Yönergesinin “Kişi Güvenlik Belgeleri” başlıklı 5. bölümünün 1. maddesinin (a) bendinde; “Kişi Güvenlik Belgesi; kişinin, görevi gereği bilmesi gereken gizlilik dereceli bilgi, belge, malzeme veya projeye nüfuz edebilmesini sağlayan ve/veya bu gibi gizlilik dereceli bilgi, belge ve malzemenin bulunduğu Kontrollü Oda veya gizlilik dereceli projelerin yürütüldüğü Kontrollü Bölgelere veya gizlilik dereceli yerlere giriş iznini gösteren bir belgedir. Savunma sanayii alanında faaliyet gösterecek kuruluşlarda çalışan, kuruluş ve proje güvenliğinin sağlanması amacıyla, hakkında yapılan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması sonucunda durumu uygun bulunan kişiler için Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamınca tanzim edilir.” kuralına, “Kişi Güvenlik Belgesi Verilmesi” başlıklı 3. maddesinin (a) bendinde; “Kuruluşlar tarafından Kişi Güvenlik Belgesi talep edilen personel için, 5202 sayılı Kanunun dördüncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamının talebi üzerine, mevzuata uygun olarak Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yaptırılır. Sonuç, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına bildirilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucu uygun olanlar ile hakkında olumsuzluk bulunan personel için Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilip edilemeyeceğine ilişkin hukuki mütalaa sonrası uygun bulunan kişilere, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından istenilen gizlilik derecesinde, en fazla beş yıl süreyle geçerli Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilir.” kuralına, “Kişi Güvenlik Belgesi Verilmeyecek Haller” başlıklı 4. maddesinde; ” a. Durumları aşağıdaki bentlere uyanlara Kişi Güvenlik Belgesi verilmez.
(1) Kasıtlı bir suç nedeniyle bir yıl veya daha fazla süreli hapis cezası alanlarla, cezası ya da mahkûmiyeti ertelenmiş, seçenek yaptırımlara çevrilmiş veya affa uğramış olsa bile; cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, her türlü sahtecilik, Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile hırsızlık, yağma, nitelikli mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, hileli iflas, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma, kullanmak amacıyla bulundurma, kabul etme, satın alma, kullanılmasını kolaylaştırma, imal ve ticaretini yapma, fuhuş, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, zimmet, irtikâp, rüşvet, görevi kötüye kullanma, göreve ilişkin sırrın açıklanması, iftira, suç uydurma, yalan tanıklık, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna muhalefet suçlarından mahkûm olanlar,
(2) Yukarıdaki bentte sayılan suçlar nedeniyle haklarında soruşturma veya kovuşturma yürütülenlerle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş olanlardan; mevcut bilgi, belge delil, görev safahatı gibi hususlar da dikkate alınarak yapılacak değerlendirme sonucunda kişi güvenlik belgesi verilmesi sakıncalı görülenler,
(3) 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununda belirtilen mavi kart uygulaması kapsamında olanların hakları saklı kalmak kaydıyla, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkanlar veya çıkarılanlarla yabancı uyruklu olanlar,
(4) Herhangi bir sabotaj, isyan, casusluk, vatana ihanet hareketine katılanlar ve bu hareketlere katılanlara yardımda bulunanlarla, görevi olmaksızın ya da haklı bir sebebe dayanmaksızın herhangi sabotör veya casusla ya da hasım bir devletin temsilcileriyle temas kurmuş olanlar,
(5) Sır saklayamamak, akıl hastalığı, alkoliklik, unutkanlık ve sara gibi güvenliği tehlikeye düşürecek durumları tespit edilenler,
(6) Atatürk İlke ve İnkılâplarına aykırı davranışta bulunanlar.
b. Durumları (1) ve (2) numaralı bentler kapsamında değerlendirilen ve haklarındaki tereddütler giderilemeyen kişiler hakkında Bakan onayı alınır.” kuralına yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Türk Havacılık Uzay Sanayii Şirketi’nde tasarım mühendisi olarak görev yapan davacının, hakkında kişi güvenlik belgesi düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, 5202 sayılı Savunma Sanayi Güvenliği Kanunu, Savunma Sanayi Yönetmeliği ve MSY-317-2 (C) Savunma Sanayi Güvenliği Yönergesi gereği Tesis Güvenlik Belgesi (TSG) verilen firmalarda çalışan gizli gizlilik dereceli bilgi ve belgelere ulaşacağı bildirilen personele Kişi Güvenlik Belgesi (KGB) düzenlendiği, KGB talep edilen personel için 5202 sayılı Savunma Sanayi Güvenliği Kanunu’nun 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının, savunma sanayi milli güvenlik makamı olan Teknik Hizmetleri Dairesi Başkanlığının talebi üzerine mevzuata uygun olarak Milli İstihbarat Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya mahalli mülki idari amirlikleri tarafından yaptırılacağı, sonucun Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı olan Milli Savunma Bakanlığı adına Teknik Hizmetler Dairesi Başkanlığına bildirileceği, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucu uygun olanlar ile hakkında olumsuzluk bulunan personel için Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilip edilemeyeceğine ilişkin hukuki mütalaa sonrası uygun bulunan kişilere, Savunma Sanayi Milli Güvenlik Makamı tarafından istenilen gizlilik derecesinde, en fazla beş yıl süreyle geçerli Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edileceği, kişi güvenlik belgesinin verilmeyeceği hallerin Yönerge’de açıkça düzenlendiği; Yönerge’de sayılan suçlardan mahkumiyeti bulunanlara ve söz konusu suçlara ilişkin haklarında soruşturma veya kovuşturma yürütülenlerle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş olanlara mevcut bilgi, belge delil, görev safahatı gibi hususlar da dikkate alınarak yapılacak değerlendirme sonucunda kişi güvenlik belgesi verilmesi sakıncalı görülenlere kişi güvenlik belgesi tanzim edilmeyeceği açıktır.
Uyuşmazlığa konu olayda, davacı hakkındaki “FETÖ/PDY’e üye kazandırmak amacıyla 2008 yılından itibaren Polis Kolejleri ve Polis Akademileri’ne yönelmeleri akabinde 2015 yılında mezkur okulların kapatılması sonrasında ilişikleri kesilerek başka okullarda öğrenim görmeye başlamaları üzerine, mezkur dönemde FETÖ/PDY mahrem yapılanmasınca takip edilen ve 2018 itibariyle örgüt tarafından ilgilenilmeye devam edilen/yeniden irtibat sağlanan/sağlanmaya çalışılan şahıslar arasında yer aldığı, şüpheli hakkında yapılan araştırma neticesinde; şüphelinin, terör örgütünün gizli haberleşme uygulaması olan “ByLock” isimli programın kullanıcısı olmadığı, örgütün finans kaynağı olan Bank Asya isimli bankada hesabının bulunmadığı, FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne müzahir olduğu gerekçesi ile kapatılan şirketlerde, derneklerde ve vakıflarda kaydının bulunmadığı, örgütün haberleşme yöntemlerinden olan ankesör/büfe aranma kaydının bulunmadığı, örgütün ilimizde gerçekleştirdiği protesto eylemlerine katıldığına dair kayda rastlanılmadığı, şüphelinin ikameti çevresinde yapılan araştırmada polis olan babasının kamu görevinden ihraç edilmesi dışında aleyhinde herhangi bir bilgi edinilemediği, ayrıca internet üzerinde yapılan açık kaynak araştırmasında şüphelinin kullandığı sosyal medya hesabına rastlanılmadığı ve UYAP bilişim sistemi üzerinde yapılan sorgulama neticesinde şüpheli hakkında terör örgütüne ilişkin başka dosya kaydının bulunmadığı tespit edildiği, şüphelinin örgütün hiyerarşik yapısına dahil olarak verilen her türlü emir ve talimatı sorgulamaksızın tamamen teslimiyet duygusuyla yerine getirmeye hazır olduğuna ve örgütün faaliyeti kapsamında çeşitlilik, süreklilik, yoğunluk gösteren eylemlerinin bulunduğuna ilişkin yeterli delil bulunmadığı, bu suretle şüphelinin üzerine atılı suçu işlediğine dair kamu davası açmaya yeterli şüphe oluşmadığının anlaşıldığı, şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği …” yönündeki tespitlere yer verildiği, kararın 06/07/2021 tarihinde kesinleştiği görülmektedir.
Bu durumda, savunma sanayisi alanında faaliyet yürüten şirkette çalışan davacı hakkında “Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma” suçundan yapılan soruşturma neticesinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, davacı hakkında kişi güvenlik belgesi düzenlenmesi açısından olumsuz olarak kabul edilen bilgilerin, davacının güvenlik ve arşiv araştırmasının olumsuz olması sonucunu doğurabilecek nitelikte olduğunun açık ve net olarak ortaya konulamadığı, bunun dışında davalı idarece davacının güvenlik ve arşiv araştırmasının olumsuz olması sonucunu doğurabilecek başkaca hukuken kabul edilebilir herhangi bir bilgi veya belgenin dosyaya sunulamadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacı hakkında kişi güvenlik belgesi düzenlenmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 917,40-TL yargılama gideri ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen 5.500,00-TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta ücreti avansından artan miktarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, bu kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne istinaf yolu açık olmak üzere 13/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kişi güvenlik belgesi nedir?
Bilindiği üzere savunma sanayiinde çalışan kişilere Milli Savunma Bakanlığı güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmaktadır. Bu güvenlik soruşturması neticesinde kişilere kişi güvenlik belgesi verilmektedir. Güvenlik soruşturması neticesinde (KGB) Kişi Güvenlik Belgesi verilmemesi durumlarında idari dava açmanız oldukça önemlidir.
Takipsizlik kararı verilmesi kişi güvenlik belgesi almaya engel mi?
Kovuşturmaya Yer Olmadığına dair yani takipsizlik kararı verilmesi hukuken güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasına sebebiyet vermemelidir. Mevcut olayımızda da Fetö/Pdy’den takipsizlik kararı alan müvekkilimizin güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasını mahkeme hukuka aykırı bularak iptal etmiştir.