ARAÇ ANAHTARININ ARACIN ÜZERINDE UNUTULMASI VE ÇALINMASI DURUMUNDA SORUMLULUK KİME AİTTİR? KASKODAN PARA MI ALABİLİR MİYİM? Araç Anahtarının Aracın Üzerinde Unutulmasında Sorumluluk kime aittir? gibi sorular bu talihsiz durumu yaşayan kişilerin aklına gelebilmektedir. Bu yazımızda Yargıtay’ın ilgili hukuk dairelerinin bu gibi durumlarda vermiş olduğu kararlar incelenecektir.
KAPININ AÇIK VE ANAHTARIN ÜZERINDE UNUTULMASI
Yargıtay Hukuk Dairesi verdiği bir kararında “…somut olayda davalının maliki olduğu aracın kapılarının açık ve kontak anahtarı üzerinde olarak bulunması nedeniyle aracın kontak anahtarı kullanılarak çalındığı anlaşılmaktadır. 2918 sayılı KTK’nun 107/1. Maddesi gereğine davalı araç maliki aracın çalınmasında kusuru bulunmadığını kanıtlamadıkça sorumluluktan kurtulamaz., Bu durumda mahkemece davalının aracın kontak anahtarının başkaları tarafından ele geçirilmesinde kusuru bulunmadığını kanıtlaması gerektiği gözetilmeden bilirkişilerin günlük hayatin akışı içinde akşam aracını park eden bir sürücünün aracın kapılarını açık kontak anahtarının üzerinde bırakacak şekilde terk etmesinin uygun görülmediği, hırsızın anahtar uydurma veya başka bir yöntemle otobüsü çalıp kazaya sebebiyet verdiği ” seklindeki maddi olguyu farklı şekilde değerlendiren ve olayda işletenin sorumlu olmayacağı yönünde görüş bildiren bilirkişi kurulu raporuna göre davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir…” Y.19.H.D. 13.3.1998 1998/1045-1863 HGK şeklinde karar vermiştir.
Yargıtay bu kararında aracın üzerinde anahtarın unutulması durumunda araç sahibinin kusurunun bulunduğunu ve araç sahibinin sorumlu olduğuna karar vermiştir. Yargıtay özetle “arabanın anahtarını üzerinde bırakması nedeniyle sigortalı tam kusurludur” demiştir.
Fakat şunu unutmamak gerekir ki Yargıtay’ın bu konuda vermiş olduğu aksi kararlar da mevcuttur. Yargıtay esasen sigorta poliçesine bakılarak karar verilmesi gerektiğini kararlarında belirtmiştir. Yani anahtarın araç üzerinde unutulması durumunda kaskodan araç bedelini alıp alamayacağınız hususu Kasko Poliçenize bakılarak en net bir şekilde tespit edilebilmektedir.
SİGORTALI LEHİNE OLAN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
Davacı vekili müvekkilinin park halinde bulunan aracına davalı M.U ya ait çalıntı aracın diğer davalı tarafından görülüp takip edilmesi sonucu çarparak kazanın meydana geldiğini, olayda K.U’nun kusurlu bulunduğunu iddia ederek davacı aracında meydana gelen hasar bedeli 215.000.000 lira maddi tazminatın yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalar cevap vermemiş, duruşmalara da katılmamışlardır. Mahkemece tüm dosya kapsamı; kısmen benimsenen bilirkişi raporuna göre davalı araç malikinin arabanın anahtarını üzerinde bırakması nedeniyle tam kusurlu olup; diğer davalı K, U’ da çalınan aracı takip edip sürücüyü kıstırması, yakalaması ve boğuşma sırasında aracının sürücüsü tarafından hareket ettirilmesi ile direksiyon hakimiyetinin kaybetmesi olayında kusurlu olduğundan davacı aracında meydana gelen hasar bedeli 200.100.000 lira maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalıların yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan hükmün onanmasına…’ Y.19.H.D. 25.11.1997 1997/6343-10018
TTK.nun 1278. Maddesine göre, poliçede aksine bir hüküm olmadıkça sigorta ettirenin veya faydalan kimsenin kusurlarından doğan zararlardan da sigortacı sorumludur. Sigortacı ancak, sigorta ettirenin kendi davranışlarından dolayı sorumluluktan kurtulabilir. Dava konusu sigorta poliçesinde de 11. maddede yukarıda anılan madde hükmüne paralel bir şekilde düzenlenmiş olup, aksine bir hüküm içermemektedir. Bu durum karsısında anlan yasa ve sözleşme hükümleri çerçevesinde davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz bulunduğundan…..” Y11HD.28/3/1994,1993/5473,1994/2385
Sigorta sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa TTK 1278. Maddesi uyarınca kontak anahtarının unutulmasından kaynaklanan hırsızlıktan da sigorta sorumludur.
“……Davacı vekili, müvekkiline ait, davalı şirkete hırsızlığa karşı kasko sigortalı araçtan iki defada toplam 6.765.000 TL’lik mal çalındığı halde, davalı sigorta şirketinin tazminat ödemekten kaçındığını belirterek belirtilen paranın verilmesini talep ve dava etmiştir… davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
… Sigorta poliçesinde yukarıda açıklandığı gibi araçtaki malların da sigorta edildiğine dair konulan kayıt karşısında, mal sigortalarına ilişkin, TTK.nun 1281/1. maddesi uyarınca, sigortacı, sigortalı mala ait bütün rizikolardan sorumludur. Sigortacı taraf aynı maddenin 2.fıkrasi uyarınca rizikonun istisna edilen hallerden olduğunu kanıtlamak zorundadır ki, istisna koşulunu davalı olayda, bu sigortacı, dava konusu olayda davalı sigortacı bu istisna koşulunu kanıtlayamadığına göre, araç çalınmış veya çalınmaya teşebbüs edilmiş olsa dahi bu araçtan çalınan malların sigorta teminatı kapsamında olduğunun kabulü gerekir…”Y11HD.4/10/1991, 1991/5153-5064199
Aracınızın çalınması durumunda sorumluluğun kime ait olduğunu öğrenmek istiyorsanız Kasko poliçenizle bir avukata danışmanız oldukça önemlidir.
Sigorta davalarınız için alanında uzman bir avukatın bu süreci yönetmesi oldukça elzemdir.
Avukat Talha YAYLA – Ankara Barosu