Yargılanmanın Yenilenmesi – CMK m.311

Yargılanmanın yenilenmesi yanlış verilen mahkeme kararlarının olağanüstü itiraz yolu ile düzeltilmesidir. Mahkemelerce verilen kararlarda yanlışlık olabilir. İşlemediğiniz bir suçtan dolayı siz ya da sevdiğiniz birisi mahkum olmuş olabilir. Bazen bu yanlışlıklar karar verilirken bazen karar kesinleştikten sonra fark edilebilir. Hatta bazen infaz tamamlandıktan sonra da anlaşılabilir. Hükmün kesinleşmesi durumunda verilen kararın hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsanız yargılanmanın yenilenmesi yoluna başvurulabilir.

Yargılanmanın Yenilenmesine Başvurabilecek Kişiler Kimlerdir?

Mahkeme kendiliğinden yargılanmanın yenilenmesine karar veremez. Yargılanmanın yenilenmesini isteyebilecek kişiler şunlardır:

• Hükümlü
• Hükümlü ölmüşse eşi, üst soyu, alt soyu ve kardeşleri,
• Hükümlü ölmüşse ve hükümlünün yukarıda bahsedilen akrabaları yoksa Adalet Bakanı yargılanmanın yenilenmesi talebinde bulunabilir.

Yargılanmanın Yenilenmesinde Aynı Hakim Davaya Bakamaz.

Yargılanmanın yenilenmesinin kabulü halinde yeniden yapılacak yargılamaya aynı hakim bakamaz. CMK m.23/3 gereği “Yargılamanın yenilenmesi halinde, önceki yargılamada görev yapan hâkim, aynı işte görev alamaz.”

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu madde 23

Yargılamaya katılamayacak hâkim
Madde 23 – (1) Bir karar veya hükme katılan hâkim, yüksek görevli mahkemece bu hükme ilişkin olarak verilecek karar veya hükme katılamaz.
(2) Aynı işte soruşturma evresinde görev yapmış bulunan hâkim, kovuşturma evresinde görev yapamaz.
(3) Yargılamanın yenilenmesi halinde, önceki yargılamada görev yapan hâkim, aynı işte görev alamaz.

Yargılanmanın Yenilenmesinde Süre

a. Hükümlünün lehine yargılanmanın yenilenmesinde süre.

Lehte yargılanmanın yenilenmesi için herhangi bir süre sınırı yoktur. Mahkumiyet hükmünden ne kadar süre geçerse geçsin hükümlü lehine yargılanmanın yenilenmesi talep edilebilir.

b. Hükümlünün aleyhine yargılanmanın yenilenmesinde süre.

Ceza zamanaşımının dolmasından veya hükümlünün ölümünden sonra aleyhte yargılanmanın yenilenmesi mümkün değildir.

Yargılanmanın Yenilenmesinin Şartları

Yargılanmanın yenilenmesi istek üzerine olur. Mahkeme kendiliğinden yargılanmanın yenilenmesine karar vermez. Yargılanmanın yenilenmesi hükmü veren mahkemeye yapılmaktadır. Hükümlü lehine yargılanmanın yenilenmesi şartları Ceza Muhakemesi Kanunu madde 311’de düzenlenmiştir. CMK m.311’e göre aşağıda yazılı hallerden birinin varlığı halinde yargılanmanın yenilenmesi için başvurulabilir.

• Duruşmada kullanılan ve hükmü etkileyen bir belgenin sahteliği anlaşılırsa.
• Yemin verilerek dinlenmiş olan bir tanık veya bilirkişinin hükmü etkileyecek biçimde hükümlü aleyhine kasıt veya ihmal ile gerçek dışı tanıklıkta bulunduğu veya oy verdiği anlaşılırsa.
• Hükme katılmış olan hâkimlerden biri, hükümlünün neden olduğu kusur dışında, aleyhine ceza kovuşturmasını veya bir ceza ile mahkûmiyetini gerektirecek biçimde görevlerini yapmada kusur etmiş ise.
• Ceza hükmü hukuk mahkemesinin bir hükmüne dayandırılmış olup da bu hüküm kesinleşmiş diğer bir hüküm ile ortadan kaldırılmış ise.
• Yeni olaylar veya yeni deliller ortaya konulup da bunlar yalnız başına veya önceden sunulan delillerle birlikte göz önüne alındıklarında sanığın beraatini veya daha hafif bir cezayı içeren kanun hükmünün uygulanması ile mahkûm edilmesini gerektirecek nitelikte olursa.
• Ceza hükmünün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin ve hükmün bu aykırılığa dayandığının, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya ceza hükmü aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi. Bu hâlde yargılamanın yenilenmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl içinde istenebilir.
• Birinci fıkranın (f) bendi hükümleri, 4.2.2003 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararları ile, 4.2.2003 tarihinden sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvurular üzerine verilecek kararlar hakkında uygulanır.

Yenilenme nedeni ve deliller dilekçede bulunmak zorundadır. (CMK m.317/2)

Yargılanmanın Yenilenmesi Başvurusu İnfazı Durdurur mu?

Yargılanmanın yenilenmesi talebi infazı durdurmaz. Ancak mahkemenin infazı durdurma yetkisi bulunmaktadır. Bu nedenle mahkemeye başvuru yaparken infazın durdurulması talebinde bulunmanızda da fayda bulunmaktadır. Mahkeme infazın durdurulmasına ya da geri bırakılmasına karar verebilir.

Yargılanmanın Yenilenmesi Başvurusu Nereye Yapılır?

Yargılanmanın yenilenmesi başvurusu hükmü veren mahkemeye yapılır. Hükmü veren mahkeme duruşma yapılmaksızın yargılamanın yenilenmesi incelemesi yapılıp yapılmayacağına karar verir.

Yargılanmanın Yenilenmesi Emsal Kararlar